Âlemin kurtuluşuAllah’ı tanısaydı, gafletteki insanlar,
Âlem felâh bulurdu, tam olurdu noksanlar.
Yaratılış gayesiRabbimize kulluktur, yaratılış hikmeti,
Çok dikkatli olmalı, bırakmalı gafleti.
Rızaya kavuşmak içinRabbimizin emrini ihlâs ile edâ et!
Allah rızâsı için neyin varsa fedâ et!
Sabır - şükürHayır ve şer Hak’tandır, takdire sabır gerek,
Şerler hayra çevrilir, her hâle şükür gerek.
TefekkürTefekkür, düşünerek ibret almak demektir,
Hikmetleri görerek gerçeğe yönelmektir.
DuâAllah’a yalvararak, ihlâslı bir kalb ile,
Kişinin murâdını getirmesidir dile.
İhlâsİhlâs, bir Müslümanın ziynetidir, süsüdür,
Onda îmân nurunun dıştan görüntüsüdür.
Hubb-i fillah ve buğd-i fillahResûlullah buyurdu: (En kıymetli ibâdet,
Bil ki, hubb-i fillah ve buğd-i fillahtır elbet.)
İhlâs ve sevgiİhlâsla Allah’ı seven bir kişi,
Bir kelebek gibi özler ateşi,
Sevip de ateşten kaçarsa eğer,
Roldür, gösteriştir onun bu işi.
Allah sevgisiAllah için muhabbet, elbet büyük nimettir,
Salih zatları sevmek, bulunmaz ganimettir.
ResulullahTeşrîf ettiği zaman, değişmişti insanlar,
Îmânla şereflendi nice puta tapanlar.
Resulullah efendimizeGüzel yanağını bilen, güle bakar mı hiç?
Senin sevginde eriyen, derman arar mı hiç?
Fenersiz mumİman bir muma benzer, ibadet ise fener,
Fenersiz olursa mum, gün gelir birden söner.
Zaman geçiyorİlmihâlini öğren, geçip gidiyor zaman,
(Elbette aldanmıştır, iki günü bir olan.)
İlmihâlin önemiHer işinden bellidir, cahil olanın hâli,
Dinden habersiz olur, bilmeyen ilmihâli.
HuzurHuzur istersen eğer, fazilet olsun yolun,
Dinimiz emrediyor: (Güzel ahlâklı olun!)
Fen ve sanatFen ve sanat müminin kaybettiği malıdır,
Kimde, nerde bulursa, elbette almalıdır.
İlim farzdırİlim öğrenmek farzdır, kadına ve erkeğe,
Emir vardır en uzak yere bile gitmeğe.
Düzgün imanSapıtmak istemezsen, önce imanı düzelt!
İlmihâlini öğren, emri yasağı gözet!
Ârife tarif olmazÂrife tarif olmaz, sivrisinek saz gelir,
Gâfile söz nâfile, davul zurna az gelir.
İlim öğrenmekDinimiz emrediyor, dikkat eyle şu sese:
İlim öğrenmek farzdır, kadın erkek herkese.
Kalem unutmazBir ihtiyaç hâlinde, not tutanı överler,
(Âlim unutur, ama kalem unutmaz) derler.
Kitap çok amaÇiçek çok, gül başkadır; tatlı çok, bal başkadır,
Kitaplar pek çok, ama Tam İlmihâl başkadır.
Âlim tevazu ehlidirBaşak boşsa dik durur, verilmez ona değer,
Taneli başak ise, başı aşağı eğer.
Ağaç yaş iken eğilirUnutmayın ki çocuk küçükken eğitilir,
Odun bükülür mü hiç, ağaç yaşken eğilir.
Âlimsiz olursaSalih âlim olmazsa, yanlış fikre sapılır,
Bid’at ehli övülür, tağutlara tapılır.
Kafayı doldurmakFaydalı ilimlerle kafa doldurmaya bak,
Kafa sağlam dolunca, cep de dolar muhakkak.
Hak rızasıKimin yalnız maksadı, Hakk'ın rızası ola,
İlmihâl okudukça, gönlü imanla dola.
Ayıp olanBilmemek ayıp değil, sormamaksa ayıptır,
İlimden mahrum kalmak, elbet büyük kayıptır.
Amelsiz ilimİlimsiz ve ihlâssız Cennet bulunur mu hiç?
Amelsiz ilim ile âlim olunur mu hiç?
İlmi yazmalıÇalışan, işleyen demir pas tutmaz,
Âlim unutur da, kalem unutmaz.
Besmeleyle başlamakBesmeleyle başlarız, hayırlı olsun kelâm,
Allah’a hamdü senâ, Resûlüne de selâm.
Oruç ve sabırOruç sabrın yarısı, ateşe perde olur,
Mükâfatı büyüktür, oruçlu felâh bulur.
Kadir gecesiBin aydan faziletli, ne kadar kadri yüce,
Sayısız günahkâr kul, affa uğrar bu gece.
Ramazan gidiyorOn bir ayın sultanı, bize veda ediyor,
İçimiz kan ağlasın, sevab ayı gidiyor.
Ramazana elvedaÇok şükür Rabbimize orucu ettik eda,
Bugün ayrılıyoruz, ya Ramazan elveda!
BayramRamazan-ı şerifi memnun ederek salan,
Bugün artık sevinsin, orucu kabul olan.
Oruçlunun uykusuOruçlunun uykusu bile bir ibadettir,
Ramazan mümin için ne büyük saadettir.
Bedenin zekâtıBuyuruldu ki: (Oruç zekâtıdır bedenin),Defteri sevap dolar onu eda edenin.
Sahur yemeğiSahur yemeklerinin fazileti pek çoktur,
Sahur yemeği için, sorgu ve sual yoktur.
Allah’ın emanetiEvde saliha kadın, şüphesiz büyük nimet,
Yüce Rabbimizden o, erkeklere emanet,
Rabbin emanetine etmeli çok riayet,
Çok zarar görür elbet, ona eden hıyanet.
Erkek ev işine karışmazBir erkek karışırsa, evin işine eğer,
İki cihanda bunun sıkıntısını çeker.
Sultan üzülmezMümin hanım sultandır, onu üzmemek gerek,
Belayı bulur er geç, sultanı üzen erkek.
Dünya kusuruDine zarar vermeyen kusuru görmemeli,
Dünya işleri için, hanımı yermemeli.
Bir insanEdepliyse, kusuru olsa bile görülmez,
Edepsizse iyilik etse değer verilmez.
Keskin sirkeÖfkelenince insan, verir çok yanlış karar,
Meşhur söz, keskin sirke, küpüne verir zarar.
Selâmet istersenMazlum ol, zâlim olma! Üzül de üzen olma!
Mahşerde hesap zordur, ezil de ezen olma!
Eden bulurKötü cezasız kalmaz, eden sonunda bulur,
Elbette su testisi su yolunda kırılır.
Sabır acıdırAllah için sabreden, Sırat’ta atlı olur,
Sabır acı ise de, meyvesi tatlı olur.
Nimet - ganimetDine hizmet ederken, sıkıntıyı nimet bil!
Herkese nasip olmaz, hizmeti ganimet bil!
Kötü arkadaşKötü arkadaş seni, azdırır, yardan atar,
Menfaatine bakar, beş para için satar.
Kalbin temiz iseKalbi kara olana, günahlar kolay gelir,
Kalbi temiz olansa, günahı zehir bilir.
Hayır dileSakın soğuk su katma, hiç kimsenin aşına!
Hayır dile komşuna, hayır gelsin başına!
Geç kalmaZararın neresinden dönülse kârdır elbet,
Henüz nefes alırken, gecikmeden tevbe et!
Ele kuyu kazmakEden kendine eder, belâyı bulur azan,
Önce kendisi düşer, el için kuyu kazan.
Bilenin korkusuCam sarayda oturan, rastgele taş atamaz,
Dünyayı fâni bilen, gailesiz yatamaz.
Kışa yazdan hazırlıkÂhirete giderken, ihlâslı amel taşı!
İbret al, karıncalar, yazdan karşılar kışı.
Öfkenin zararıHep öfkelenen kişi, ahmak nefsine uyar,
İstediğini söyler, istenmeyeni duyar.
Sağlıklı hayatSağlığını düşünen, mideyi az doyursun,
Az yersen geç uyursun, çok yersen güç uyursun.
Kötü dostKötülerle dost olan, umursamaz günahı,
Gerçekleri göremez, hatırlamaz Allah’ı.
Asıl pehlivanPehlivan sayılıyor, hasmını yere vuran,
Öfkesini yenendir, işte asıl pehlivan.
Sabır ve zaferCenab-ı Hak, sabreden, mümin kulunu sever,
Resulullah buyurdu: (Sabreden bulur zafer.)
EdebGafleti bırakmalı, ömür akar, su gibi,
Her yerde ve her zaman gözetmeli edebi.
Şifreli kasaParaya gönül veren, bürünür sonsuz yasa,
Unutulur şifresi, kilitli kalır kasa.
Mihnet yeriDine hizmet nimettir, isteme istirahat!
Dünya mihnet yeridir, salihler etmez rahat.
Affeden affedilirCehenneme lâyıktır, Müslümana kin güden,
Elbet sevilir seven, affedilir affeden.
FitneAllah lanet ediyor, fitne fesat saçana,
Fertlerin, toplumların arasını açana.
TevekkülTedbir dinin emridir, edilmeli riayet,
(Deveni sıkı bağla, sonra da tevekkül et.)
Eken biçerDünya nimet yeridir, âhiret âşığına,
Ne koyarsan aşına, o gelir kaşığına.
Acele şeytandandırÇok aceleci olma, ayakların burkulur,
Öfkeyle kalkan kişi, pişmanlıkla oturur.
Tuzağa dikkatYakını göremezken, gözlerimiz uzakta,
Her an dikkat etmeli, ayağımız tuzakta.
AceleYavaş ol, tökezlersin, düşüp başın yarılır,
Acele etsen de iş, olacağına varır.
Tatlı söz ve yılanAcı söz insanı tutup çıkarır dinden,
Tatlı söz yılanı çıkarır deliğinden.
Tevazu ve kibirMütevazı olana, tevazu ile yaklaş!
Kibirliye yüz verme, hemen ondan uzaklaş!
Sadaka gibiTevazu fazilettir, çirkindir büyüklenmek,
Sadaka gibi sevap, kibirliye kibretmek.
Kalb temizliğiRab, mala, şekle değil, kalbe, niyete bakar,
İmansız olan kalbi, sonsuz ateşte yakar.
Hakk’a dayan!Pişman olmamak için, yeter gafletten uyan!
Bâtılları bırakıp, sadece Hakk’a dayan!
İki başYıkıcıdır ikilik, her takımı yatırır,
Meşhur söz: (İki kaptan, bir gemiyi batırır.)
Acele işHızlı yaşayan kişi, ölüm ile yarışır,
Buyuruldu: (Acele işe şeytan karışır.)
FelsefeciYaratma ve diriltme işini inkâr eder,
Der ki: (Bu âlem, böyle gelmiş böyle gider.)
Zırhını takGafletle gezip tozma, ölüm gelir muhakkak,
İmanlı ölmek için, ibadet zırhını tak!
İyilik rehberiSalih olan arkadaş, iyiye rehber olur,
(Kişi sevdikleriyle, elbet beraber olur.)
Zengin ve zekâtSalih zengin düşünür, muhtaç olan fakiri,
Bilir ona aittir, malının kırkta biri.
Doğru esnafMüjde doğru esnafa, eşi yok iyilikte,
Mahşer günü haşrolur, şehitlerle birlikte.
Kalbi temizlemekÖyle gâfil dolaşma, biraz kendine acı!
Bulmalısın kalbleri temizleyen ilâcı!
İmanın önemiAllah iman vermişse, daha ne vermedi ki?
Onun imanı yoksa, bu kula ne verdi ki?
Zühde sarılmalıHarama, şüpheliye düşmekten sakınmalı,
Zahidin zühdündeki edebi takınmalı.
Tesirli sözNasihat eden kimse, takvâ ehliyse eğer,
Sözleri kalbe değer, elbette tesir eder.
Îsâr nedir?Kendine lazım olan nimeti, bir kişi,
Muhtaç olana verse, îsâr olur bu işi.
İbadetİbadet edenin şu olmalı düşüncesi:
Hem Allah'ın emridir, hem kulluk vazifesi.
İslamiyetİslamiyet üç şeydir: İlim, ihlâs ve amel,
Biri noksan olursa, sağlam olmaz o temel.
AdaletÂlimler buyurdu ki; “Hikmet, şecaat, iffet
Bir araya gelince, buna denir adalet.”
Nefsimizle cihatBuyurdu Resulullah, bir harpten geldiği gün;
(Döndük küçük cihattan, büyük cihada bugün.)
SadıkKim Resul dostlarına tâbi olursa eğer,
Sâdıklardan olmanın, saadetine erer.
MüslümanMüslüman, göstermeli, her işte sadakati,
İlimle ve ihlâsla yapmalı ibadeti.
SabırSabretmek, her günahtan sakınmaktır ilk önce,
Sonra tahammül gerek, dert ve belâ gelince.
Şecaat (kahramanlık)Şecaat göstermenin gerektiği bir yerde,
Korkaklık eden kimse, benzetildi merkebe.
Selamet isteyenFazla şaka ve alay cahillik alâmeti,
Susmasını bilmeli, isteyen selâmeti.
HayâÇirkin olan şeylerden arınma duygusudur,
Esası da, utanma ve Allah korkusudur.
Müminin vasfıMümin olan, iyilik ve ihsanda yarışır,
Kin gütmez, dargın durmaz, arkadaşla barışır.
Vakar sahibiBir hadis-i şerifte şöylece buyurulur:
(Mümin vakar sahibi, yumuşak huylu olur.)
HikmetHikmet, hakkı bâtıldan ayıran bir kuvvettir,
Ruhun idrak gücünü gösteren bir haslettir.
Orta yolCehennemliğim diye, asla ümitsiz olma!
Cennetliğim diye de, öyle kesin inanma!
Salih MüslümanDünya sevgisini kalbden çıkaran,
Hak dostuna denir, salih Müslüman.
TevbeTevbe, pişman olmaktır, söz vererek Allah’a,
Yapmamaya çalışmak, o günahı bir daha.
TevazuTevazu orta yoldur, ne gurur, ne de züldür,
Zıddına kibir denir, çoğu da tezellüldür.
MerhametMümin, Cenab-ı Hak’tan diler af ve merhamet,
Kendisi de davranır, aynı şekilde elbet.
MeşveretMeşveretin anlamı, ehline danışmaktır,
Allah’a güvenerek, sebebe yapışmaktır.
TevekkülKalbin bütün işlerde, her şeyi Yaradan’a,
Teslimiyet gösterip, güvenmesidir Ona.
İhsanHakkından fazlasını lütfederek vermektir,
Hakkını vermemek de, zulmü reva görmektir.
Resulullah efendimizGelip geçmiş herkesin her yönden en cömerdi,
Muhammed-ül emindi, en üstün peygamberdi.
Hilim nedir?
Hilim; gazap, şiddet ve sertlik mukabilidir,
Yumuşak huyluluk ve ruhun sakinlik hâlidir.
BesmeleÖnce Besmele ile kapıdan içeri gir
Rabbimiz şükredene, sayısız nimet verir
Danışmakİstişare edenler, pişmanlık duymaz elbet,
Danışacak büyüğü olmak ne büyük nimet.
ŞükürNimete şükredeni, Cenab-ı Allah sever,
Şükredilmezse eğer, o nimet elden gider.
SabırSabır, Hak’tan gelene, razı olmak demektir,
Her işte, her hâline her zaman şükretmektir.
Yapmacık tevazuElbette kibirdendir yapmacık tevazular,
Kibrini örtmek için der: (Bu âciz, bu günahkâr.)
En zor imtihanHayat imtihanının gayet zor olanı var,
Mümin olan kimseye, iffet imtihanı var.
Haset etmemek için
Kıskandığını methet, etmemek için haset,
Sık sık hediye gönder, selam ver, iyilik et!
Sözün esiriBir söz bize esirdir, ağzımızdan çıkmadan,
Esir oluruz ona, çıkınca ağzımızdan.
Ölüm ve zulümHainleri yaşatmak, sadıklara ölümdür,
Zalimleri savunmak, mazlumlara zulümdür.
Yaşamak için yemekSırf yiyip içmek için, ömür yükü taşınmaz,
Yaşamak için yenir, yemek için yaşanmaz.
Binmeyi öğrenmekŞu dünya bir binektir, taşır binersen seni;
Bilmezsen binmesini, taşıttırır kendini
Baş kesen sözÖyle sözler vardır ki, keser kanlı savaşı,
Öylesi de vardır ki, kestirir suçsuz başı.
Az konuşmakGöz iki, kulak iki, yalnız ağzımız tektir,
Çok görüp, çok dinleyip, az söylemek gerektir.
Aç gözlüAç gözlü olanlara, ömründe tokluk olmaz,
Kanaat edenlere, kıtlıkta yokluk olmaz.
GülümseGüler yüzlü olmaya, gecikmeden ver karar!
Tatlı bir tebessümden, gelmez kimseye zarar.
İçindeki sızarKimisi mülayimdir, kimisi hemen kızar,
Her kapta ne var ise, içten dışa o sızar.
Gül sunan elİyilik eden kimse, karşılığını alır,
Gül sunan bir elde, gülün kokusu kalır.
Vefalı kimseGözünü kapar, hata görmez vefalı olan,
İyi işleri ise, takdir eder her zaman.
Fakir kime denir?Fakir, zengin olsa da, mal hırsıyla yanandır,
Zengin, malsız olsa da, kanaatkâr olandır.
Rastgele atışSonunda olur pişman, düşünmeden konuşan,
Ateş edene benzer, bakıp almadan nişan.
Kalb kırmakHerkesle iyi geçin, öfkelenip sert çıkma!
Kalb Allahın evidir, Kâbetullahı yıkma!
Kendini tanıGöz gibi olma sakın, ötesini göremez,
Dünyaları görse de, kendisini göremez.
Ayıp araştırmakNefsine çok güvenme, akıl her şeye ermez,
Hep kusur araştıran, kendi aybını görmez.
Akıl akıldan üstündürBasılan kara toprak, çakıldan üstün imiş,
Bilene sor ki akıl akıldan üstün imiş.
Altın anahtarSanat sahibi olan, iş yapar, kalmaz naçar,
Çünkü altın anahtar, çelik kapıyı açar.
Akıllı düşmanEski hasır, elbette necis posttan iyidir,
Bil ki, akıllı düşman, ahmak dosttan iyidir.
Salihlerin yeriÇalışanın ziyneti, alnındaki teridir,
Nimetle dolu Cennet, salihlerin yeridir.
Mazlumun âhıZulmedip de âh alma, kulak olmalı seste!
Mazlumun âhı çıkar, hep aheste aheste.
Allah isterseEğer Allah isterse, her işi âsan eder,
Yaratır sebebini, bir anda ihsan eder.
Kurtuluş reçetesiBu önemli bir husus, bütün müminlere has,
Kurtuluş için şarttır: İlim, amel ve ihlâs.
Hiddet ve şiddetAkıllı sakin olur, hemen göstermez hiddet,
Gayet iyi bilir ki, öfkeden doğar şiddet.
Ak akçeİktisat et, parayı harcama bir ün için!
Demiş ki atalar, ak akçe kara gün için.
Düşmana güvenilmezDostunun dostluğuna, itimat etmiyorsun,
Düşmanın dostluğuna, nasıl güveniyorsun?
İş işten geçinceİhtiyacın var iken, dostlar hemen yok olur,
Araban devrilince, yol gösteren çok olur.
Akılsız başYapılan kötülükler, sorulur teker teker,
Akılsız baş suç işler, ayaklar ceza çeker.
Önce kendini kurtarCan kurtarma devridir, önce can, sonra canan,
Demişler kaptan olur, gemisini kurtaran.
DanışmakEvdeki hesap, çarşıya uymaz,
Danışan insan, pişmanlık duymaz.
Pişmanlık tevbedirTevbe, kesin söz verip, hep pişmanlık duymaktır,
Günahlardan sakınıp, Hak emrine uymaktır.
Farklı bakışMarifet ehli zatlar, firasetle bakarlar,
Kalbde olan kirleri, bir bakışta yıkarlar.
İyi örnekDikkatli ol, aldanma, her yüzüne gülene!
İyi örnek olasın, senden sonra gelene.
İyilik ve kötülükDostların düşman olur, hep kötülük edersen,
Düşmanların dost olur, hep iyilik edersen.
Gençlik uçtuGençlik denilen kitap, çoktan okunup bitti,
Ne yazık koca ömür, kuş gibi uçup gitti.
GülGonca gül ne yapardı, bülbülü olmasaydı,
Aşkı anlaşılmazdı, sararıp solmasaydı?
BülbülGarip bülbül ne yapar, gülüne de gitmese,
Aşkı anlaşılmazdı, gece gündüz ötmese.
Başa kakmakLaf alıp satma, onu buna takıcı olma!
Ettiğin iyiliği başa kakıcı olma!
Hasetten kurtuluşKimseye haset etme, niye onun var diye!
Her zaman öv, dua et, ayrıca ver hediye!
Kızgınlık ateşiÇok kızıp öfkelenmek, ateş gibi yandırır,
Hiddetin aşırısı, hep nefret uyandırır.
KanaatVarlıkta ve darlıkta, Allah’a şükretmektir,
Şikâyetçi olmayıp, mevcutla yetinmektir.
Gâfile söz nâfile sözMasal anlatıyor der, öğüt versen gâfile,
Hiçbirini işitmez, ne söylesen nâfile.
Adam adamdırAdam adamdır, olmasa da parası pulu,
Eşek de eşektir, olsa da atlastan çulu.
Yanlış işMaddî menfaat için yanlış işlere dalma!
Âhireti verip de, fâni dünyayı alma!
Yolcu yoluna gerekİnsan dünya hanında, garip yolcuya benzer,
Dün geldi, bugün kaldı, yarın yoluna gider.
Tevbe için tevbeMidemiz gayet dolu, ruhumuzsa çok açtır,
Yaptığımız her tevbe, bir tevbeye muhtaçtır.
Bozuk yol çokturÖmür çok kıymetlidir, boşuna etme heder!
Sayısız yol var ancak, biri Allah’a gider.
Sonsuz azapSonsuz azaba göre, her çile olur rahat,
Acı duyulmaz, sanki edilir istirahat.
Sinirlenmek
Sinirlenen kimseyi, şeytan kolay kandırır,
Öfkelenip bağıran, hep nefret uyandırır.
Akla uygun dinİslam’da selim akla, uymayan hüküm yoktur,
Akıl ermeyen şeyler ise belki pek çoktur.
Din akılla anlaşılmazDenirse ki, (Akılla, mümkün dini anlamak),
Bu olur, peygamberlik yoluna inanmamak.
Sevgi nedir?Sevgi tarif edilmez, gelmez kaleme dile,
Gül, demişler bülbüle, ağlamış feryat ile.
Sağlık içinBeden sağlığı için, az yiyip az içmeli,
Ruh sağlığı içinse, az günah işlemeli.
Çare sizsiniz
Hâlinizden bellidir, ne de çaresizsiniz,
Sebeplere yapışın, yine çare sizsiniz.
Ümit sizsinizKüfre şirke girdiniz, elbet ümitsizsiniz,
Hakk’a bağlanırsanız, artık ümit sizsiniz.
Çile sizsinizRahatınız yerinde, gayet çilesizsiniz,
Bozulursanız eğer, artık çile sizsiniz.
GüvensizsinizHep yalan söyledikçe, elbet güvensizsiniz,
Doğru konuşursanız, artık güven sizsiniz.
Gönülsüz işGönülsüzse bir kişi, işini başaramaz,
İmkân olsa da dağdan yolunu aşıramaz.
Rahata kavuşmakFazilette hiç kimse, Eshaba ulaşamaz,
Zorluğa katlanmayan, rahata kavuşamaz.
TemelsizsinizDinî altyapı yoksa, elbet temelsizsiniz,
İslam’ı öğrenince, artık temel sizsiniz.
ServetAhlakta fakirseniz, elbet servetsizsiniz,
Güzel ahlaklı olun, artık servet sizsiniz.
Yol kesicilerBid’ati yaymak için, çalışırlar dört koldan,
Bunlar yol kesicidir, çekilmezler hak yoldan.
Gözü aç olmakDünyalar onun olsa, cimrinin gözü açtır,
Yokluk içinde yaşar, o her zaman muhtaçtır.
Sitem ve matemKötü kimseyi övmek, iyilere sitemdir,
Zalimi alkışlamak, mazlumlara matemdir.
Hiddet ve nefretYenemeyen hiddeti, uyandırır nefreti,
Lüzumsuz boş şakalar, kaybettirir heybeti.
Alışmış kudurmuş gibidirHaramla yorulandan, akanlar kirli terdir,
Günahlara alışan, kudurmuştan beterdir.
Keklik avıHerkes aynı metotla, yola gelmez, tavlanmaz,
Davul zurna çalarak, tavşan, keklik avlanmaz.
Belaya hazır olKırılmadık taş olmaz, ava gelmez kuş olmaz,
Metanetle karşıla, başa gelmez iş olmaz.
Sırça köşkNe hatasız kul olur, ne de dikensiz gül,
Kırılsa tamir olmaz, sırça köşktür gönül.
Aman dileyeneVerimsiz toprağa tohum ekilmez,
Aman dileyene kılıç çekilmez.
FakirDünya malı fanidir, bir hayâl, bir yalandır,
Fakir, parasız değil, arzusu çok olandır.
Hakkını helal etÇok çetindir âhiret, sevab istersen şayet,
İyi kötü herkese, hakkın varsa helâl et!
Uzun emelHerkesin hâlini ameli tartar,
Emeli artanın elemi artar.
Ağlatan sözÂlemde nice göz var, sözden iyi anlatır,
Nice söz de vardır ki, kuru gözü ağlatır.
Zirveye çıkmakEvet zirvede ama, nasıl gelmiş oraya?
Bazısı dimdik çıkar, kimi de büzülerek.
Yılan ile şahin de, çıkar en yüksek dağa,
Biri hep sürünerek, diğeri süzülerek.
Sökerek hak almaKötülükten sakın, beddua alma!
İyilik etmekten hiç geri kalma!
(Hakkımı sökerek alırım) deme!
Mağdur olan sen ol, zulmeden olma!
Yiğitlik yapDostun başına bir iş gelirse,
Yiğit ol gizle, açıcı olma!
Bir hata eder, özür dilerse,
Kabul et, aftan kaçıcı olma!
Sırrı gizlemekRabbin ihsan eder, nimet verirse
İyilik etmekten kaçıcı olma
İnsanın başına bir iş gelirse
Sırrını herkese açıcı olma
İyilik etYa hayır konuş, ya sus, uzak dur kötülükten!
Ne derlerse desinler, vazgeçme iyilikten!
Âlem felâh bulurdu, tam olurdu noksanlar.
Yaratılış gayesiRabbimize kulluktur, yaratılış hikmeti,
Çok dikkatli olmalı, bırakmalı gafleti.
Rızaya kavuşmak içinRabbimizin emrini ihlâs ile edâ et!
Allah rızâsı için neyin varsa fedâ et!
Sabır - şükürHayır ve şer Hak’tandır, takdire sabır gerek,
Şerler hayra çevrilir, her hâle şükür gerek.
TefekkürTefekkür, düşünerek ibret almak demektir,
Hikmetleri görerek gerçeğe yönelmektir.
DuâAllah’a yalvararak, ihlâslı bir kalb ile,
Kişinin murâdını getirmesidir dile.
İhlâsİhlâs, bir Müslümanın ziynetidir, süsüdür,
Onda îmân nurunun dıştan görüntüsüdür.
Hubb-i fillah ve buğd-i fillahResûlullah buyurdu: (En kıymetli ibâdet,
Bil ki, hubb-i fillah ve buğd-i fillahtır elbet.)
İhlâs ve sevgiİhlâsla Allah’ı seven bir kişi,
Bir kelebek gibi özler ateşi,
Sevip de ateşten kaçarsa eğer,
Roldür, gösteriştir onun bu işi.
Allah sevgisiAllah için muhabbet, elbet büyük nimettir,
Salih zatları sevmek, bulunmaz ganimettir.
ResulullahTeşrîf ettiği zaman, değişmişti insanlar,
Îmânla şereflendi nice puta tapanlar.
Resulullah efendimizeGüzel yanağını bilen, güle bakar mı hiç?
Senin sevginde eriyen, derman arar mı hiç?
Fenersiz mumİman bir muma benzer, ibadet ise fener,
Fenersiz olursa mum, gün gelir birden söner.
Zaman geçiyorİlmihâlini öğren, geçip gidiyor zaman,
(Elbette aldanmıştır, iki günü bir olan.)
İlmihâlin önemiHer işinden bellidir, cahil olanın hâli,
Dinden habersiz olur, bilmeyen ilmihâli.
HuzurHuzur istersen eğer, fazilet olsun yolun,
Dinimiz emrediyor: (Güzel ahlâklı olun!)
Fen ve sanatFen ve sanat müminin kaybettiği malıdır,
Kimde, nerde bulursa, elbette almalıdır.
İlim farzdırİlim öğrenmek farzdır, kadına ve erkeğe,
Emir vardır en uzak yere bile gitmeğe.
Düzgün imanSapıtmak istemezsen, önce imanı düzelt!
İlmihâlini öğren, emri yasağı gözet!
Ârife tarif olmazÂrife tarif olmaz, sivrisinek saz gelir,
Gâfile söz nâfile, davul zurna az gelir.
İlim öğrenmekDinimiz emrediyor, dikkat eyle şu sese:
İlim öğrenmek farzdır, kadın erkek herkese.
Kalem unutmazBir ihtiyaç hâlinde, not tutanı överler,
(Âlim unutur, ama kalem unutmaz) derler.
Kitap çok amaÇiçek çok, gül başkadır; tatlı çok, bal başkadır,
Kitaplar pek çok, ama Tam İlmihâl başkadır.
Âlim tevazu ehlidirBaşak boşsa dik durur, verilmez ona değer,
Taneli başak ise, başı aşağı eğer.
Ağaç yaş iken eğilirUnutmayın ki çocuk küçükken eğitilir,
Odun bükülür mü hiç, ağaç yaşken eğilir.
Âlimsiz olursaSalih âlim olmazsa, yanlış fikre sapılır,
Bid’at ehli övülür, tağutlara tapılır.
Kafayı doldurmakFaydalı ilimlerle kafa doldurmaya bak,
Kafa sağlam dolunca, cep de dolar muhakkak.
Hak rızasıKimin yalnız maksadı, Hakk'ın rızası ola,
İlmihâl okudukça, gönlü imanla dola.
Ayıp olanBilmemek ayıp değil, sormamaksa ayıptır,
İlimden mahrum kalmak, elbet büyük kayıptır.
Amelsiz ilimİlimsiz ve ihlâssız Cennet bulunur mu hiç?
Amelsiz ilim ile âlim olunur mu hiç?
İlmi yazmalıÇalışan, işleyen demir pas tutmaz,
Âlim unutur da, kalem unutmaz.
Besmeleyle başlamakBesmeleyle başlarız, hayırlı olsun kelâm,
Allah’a hamdü senâ, Resûlüne de selâm.
Oruç ve sabırOruç sabrın yarısı, ateşe perde olur,
Mükâfatı büyüktür, oruçlu felâh bulur.
Kadir gecesiBin aydan faziletli, ne kadar kadri yüce,
Sayısız günahkâr kul, affa uğrar bu gece.
Ramazan gidiyorOn bir ayın sultanı, bize veda ediyor,
İçimiz kan ağlasın, sevab ayı gidiyor.
Ramazana elvedaÇok şükür Rabbimize orucu ettik eda,
Bugün ayrılıyoruz, ya Ramazan elveda!
BayramRamazan-ı şerifi memnun ederek salan,
Bugün artık sevinsin, orucu kabul olan.
Oruçlunun uykusuOruçlunun uykusu bile bir ibadettir,
Ramazan mümin için ne büyük saadettir.
Bedenin zekâtıBuyuruldu ki: (Oruç zekâtıdır bedenin),Defteri sevap dolar onu eda edenin.
Sahur yemeğiSahur yemeklerinin fazileti pek çoktur,
Sahur yemeği için, sorgu ve sual yoktur.
Allah’ın emanetiEvde saliha kadın, şüphesiz büyük nimet,
Yüce Rabbimizden o, erkeklere emanet,
Rabbin emanetine etmeli çok riayet,
Çok zarar görür elbet, ona eden hıyanet.
Erkek ev işine karışmazBir erkek karışırsa, evin işine eğer,
İki cihanda bunun sıkıntısını çeker.
Sultan üzülmezMümin hanım sultandır, onu üzmemek gerek,
Belayı bulur er geç, sultanı üzen erkek.
Dünya kusuruDine zarar vermeyen kusuru görmemeli,
Dünya işleri için, hanımı yermemeli.
Bir insanEdepliyse, kusuru olsa bile görülmez,
Edepsizse iyilik etse değer verilmez.
Keskin sirkeÖfkelenince insan, verir çok yanlış karar,
Meşhur söz, keskin sirke, küpüne verir zarar.
Selâmet istersenMazlum ol, zâlim olma! Üzül de üzen olma!
Mahşerde hesap zordur, ezil de ezen olma!
Eden bulurKötü cezasız kalmaz, eden sonunda bulur,
Elbette su testisi su yolunda kırılır.
Sabır acıdırAllah için sabreden, Sırat’ta atlı olur,
Sabır acı ise de, meyvesi tatlı olur.
Nimet - ganimetDine hizmet ederken, sıkıntıyı nimet bil!
Herkese nasip olmaz, hizmeti ganimet bil!
Kötü arkadaşKötü arkadaş seni, azdırır, yardan atar,
Menfaatine bakar, beş para için satar.
Kalbin temiz iseKalbi kara olana, günahlar kolay gelir,
Kalbi temiz olansa, günahı zehir bilir.
Hayır dileSakın soğuk su katma, hiç kimsenin aşına!
Hayır dile komşuna, hayır gelsin başına!
Geç kalmaZararın neresinden dönülse kârdır elbet,
Henüz nefes alırken, gecikmeden tevbe et!
Ele kuyu kazmakEden kendine eder, belâyı bulur azan,
Önce kendisi düşer, el için kuyu kazan.
Bilenin korkusuCam sarayda oturan, rastgele taş atamaz,
Dünyayı fâni bilen, gailesiz yatamaz.
Kışa yazdan hazırlıkÂhirete giderken, ihlâslı amel taşı!
İbret al, karıncalar, yazdan karşılar kışı.
Öfkenin zararıHep öfkelenen kişi, ahmak nefsine uyar,
İstediğini söyler, istenmeyeni duyar.
Sağlıklı hayatSağlığını düşünen, mideyi az doyursun,
Az yersen geç uyursun, çok yersen güç uyursun.
Kötü dostKötülerle dost olan, umursamaz günahı,
Gerçekleri göremez, hatırlamaz Allah’ı.
Asıl pehlivanPehlivan sayılıyor, hasmını yere vuran,
Öfkesini yenendir, işte asıl pehlivan.
Sabır ve zaferCenab-ı Hak, sabreden, mümin kulunu sever,
Resulullah buyurdu: (Sabreden bulur zafer.)
EdebGafleti bırakmalı, ömür akar, su gibi,
Her yerde ve her zaman gözetmeli edebi.
Şifreli kasaParaya gönül veren, bürünür sonsuz yasa,
Unutulur şifresi, kilitli kalır kasa.
Mihnet yeriDine hizmet nimettir, isteme istirahat!
Dünya mihnet yeridir, salihler etmez rahat.
Affeden affedilirCehenneme lâyıktır, Müslümana kin güden,
Elbet sevilir seven, affedilir affeden.
FitneAllah lanet ediyor, fitne fesat saçana,
Fertlerin, toplumların arasını açana.
TevekkülTedbir dinin emridir, edilmeli riayet,
(Deveni sıkı bağla, sonra da tevekkül et.)
Eken biçerDünya nimet yeridir, âhiret âşığına,
Ne koyarsan aşına, o gelir kaşığına.
Acele şeytandandırÇok aceleci olma, ayakların burkulur,
Öfkeyle kalkan kişi, pişmanlıkla oturur.
Tuzağa dikkatYakını göremezken, gözlerimiz uzakta,
Her an dikkat etmeli, ayağımız tuzakta.
AceleYavaş ol, tökezlersin, düşüp başın yarılır,
Acele etsen de iş, olacağına varır.
Tatlı söz ve yılanAcı söz insanı tutup çıkarır dinden,
Tatlı söz yılanı çıkarır deliğinden.
Tevazu ve kibirMütevazı olana, tevazu ile yaklaş!
Kibirliye yüz verme, hemen ondan uzaklaş!
Sadaka gibiTevazu fazilettir, çirkindir büyüklenmek,
Sadaka gibi sevap, kibirliye kibretmek.
Kalb temizliğiRab, mala, şekle değil, kalbe, niyete bakar,
İmansız olan kalbi, sonsuz ateşte yakar.
Hakk’a dayan!Pişman olmamak için, yeter gafletten uyan!
Bâtılları bırakıp, sadece Hakk’a dayan!
İki başYıkıcıdır ikilik, her takımı yatırır,
Meşhur söz: (İki kaptan, bir gemiyi batırır.)
Acele işHızlı yaşayan kişi, ölüm ile yarışır,
Buyuruldu: (Acele işe şeytan karışır.)
FelsefeciYaratma ve diriltme işini inkâr eder,
Der ki: (Bu âlem, böyle gelmiş böyle gider.)
Zırhını takGafletle gezip tozma, ölüm gelir muhakkak,
İmanlı ölmek için, ibadet zırhını tak!
İyilik rehberiSalih olan arkadaş, iyiye rehber olur,
(Kişi sevdikleriyle, elbet beraber olur.)
Zengin ve zekâtSalih zengin düşünür, muhtaç olan fakiri,
Bilir ona aittir, malının kırkta biri.
Doğru esnafMüjde doğru esnafa, eşi yok iyilikte,
Mahşer günü haşrolur, şehitlerle birlikte.
Kalbi temizlemekÖyle gâfil dolaşma, biraz kendine acı!
Bulmalısın kalbleri temizleyen ilâcı!
İmanın önemiAllah iman vermişse, daha ne vermedi ki?
Onun imanı yoksa, bu kula ne verdi ki?
Zühde sarılmalıHarama, şüpheliye düşmekten sakınmalı,
Zahidin zühdündeki edebi takınmalı.
Tesirli sözNasihat eden kimse, takvâ ehliyse eğer,
Sözleri kalbe değer, elbette tesir eder.
Îsâr nedir?Kendine lazım olan nimeti, bir kişi,
Muhtaç olana verse, îsâr olur bu işi.
İbadetİbadet edenin şu olmalı düşüncesi:
Hem Allah'ın emridir, hem kulluk vazifesi.
İslamiyetİslamiyet üç şeydir: İlim, ihlâs ve amel,
Biri noksan olursa, sağlam olmaz o temel.
AdaletÂlimler buyurdu ki; “Hikmet, şecaat, iffet
Bir araya gelince, buna denir adalet.”
Nefsimizle cihatBuyurdu Resulullah, bir harpten geldiği gün;
(Döndük küçük cihattan, büyük cihada bugün.)
SadıkKim Resul dostlarına tâbi olursa eğer,
Sâdıklardan olmanın, saadetine erer.
MüslümanMüslüman, göstermeli, her işte sadakati,
İlimle ve ihlâsla yapmalı ibadeti.
SabırSabretmek, her günahtan sakınmaktır ilk önce,
Sonra tahammül gerek, dert ve belâ gelince.
Şecaat (kahramanlık)Şecaat göstermenin gerektiği bir yerde,
Korkaklık eden kimse, benzetildi merkebe.
Selamet isteyenFazla şaka ve alay cahillik alâmeti,
Susmasını bilmeli, isteyen selâmeti.
HayâÇirkin olan şeylerden arınma duygusudur,
Esası da, utanma ve Allah korkusudur.
Müminin vasfıMümin olan, iyilik ve ihsanda yarışır,
Kin gütmez, dargın durmaz, arkadaşla barışır.
Vakar sahibiBir hadis-i şerifte şöylece buyurulur:
(Mümin vakar sahibi, yumuşak huylu olur.)
HikmetHikmet, hakkı bâtıldan ayıran bir kuvvettir,
Ruhun idrak gücünü gösteren bir haslettir.
Orta yolCehennemliğim diye, asla ümitsiz olma!
Cennetliğim diye de, öyle kesin inanma!
Salih MüslümanDünya sevgisini kalbden çıkaran,
Hak dostuna denir, salih Müslüman.
TevbeTevbe, pişman olmaktır, söz vererek Allah’a,
Yapmamaya çalışmak, o günahı bir daha.
TevazuTevazu orta yoldur, ne gurur, ne de züldür,
Zıddına kibir denir, çoğu da tezellüldür.
MerhametMümin, Cenab-ı Hak’tan diler af ve merhamet,
Kendisi de davranır, aynı şekilde elbet.
MeşveretMeşveretin anlamı, ehline danışmaktır,
Allah’a güvenerek, sebebe yapışmaktır.
TevekkülKalbin bütün işlerde, her şeyi Yaradan’a,
Teslimiyet gösterip, güvenmesidir Ona.
İhsanHakkından fazlasını lütfederek vermektir,
Hakkını vermemek de, zulmü reva görmektir.
Resulullah efendimizGelip geçmiş herkesin her yönden en cömerdi,
Muhammed-ül emindi, en üstün peygamberdi.
Hilim nedir?
Hilim; gazap, şiddet ve sertlik mukabilidir,
Yumuşak huyluluk ve ruhun sakinlik hâlidir.
BesmeleÖnce Besmele ile kapıdan içeri gir
Rabbimiz şükredene, sayısız nimet verir
Danışmakİstişare edenler, pişmanlık duymaz elbet,
Danışacak büyüğü olmak ne büyük nimet.
ŞükürNimete şükredeni, Cenab-ı Allah sever,
Şükredilmezse eğer, o nimet elden gider.
SabırSabır, Hak’tan gelene, razı olmak demektir,
Her işte, her hâline her zaman şükretmektir.
Yapmacık tevazuElbette kibirdendir yapmacık tevazular,
Kibrini örtmek için der: (Bu âciz, bu günahkâr.)
En zor imtihanHayat imtihanının gayet zor olanı var,
Mümin olan kimseye, iffet imtihanı var.
Haset etmemek için
Kıskandığını methet, etmemek için haset,
Sık sık hediye gönder, selam ver, iyilik et!
Sözün esiriBir söz bize esirdir, ağzımızdan çıkmadan,
Esir oluruz ona, çıkınca ağzımızdan.
Ölüm ve zulümHainleri yaşatmak, sadıklara ölümdür,
Zalimleri savunmak, mazlumlara zulümdür.
Yaşamak için yemekSırf yiyip içmek için, ömür yükü taşınmaz,
Yaşamak için yenir, yemek için yaşanmaz.
Binmeyi öğrenmekŞu dünya bir binektir, taşır binersen seni;
Bilmezsen binmesini, taşıttırır kendini
Baş kesen sözÖyle sözler vardır ki, keser kanlı savaşı,
Öylesi de vardır ki, kestirir suçsuz başı.
Az konuşmakGöz iki, kulak iki, yalnız ağzımız tektir,
Çok görüp, çok dinleyip, az söylemek gerektir.
Aç gözlüAç gözlü olanlara, ömründe tokluk olmaz,
Kanaat edenlere, kıtlıkta yokluk olmaz.
GülümseGüler yüzlü olmaya, gecikmeden ver karar!
Tatlı bir tebessümden, gelmez kimseye zarar.
İçindeki sızarKimisi mülayimdir, kimisi hemen kızar,
Her kapta ne var ise, içten dışa o sızar.
Gül sunan elİyilik eden kimse, karşılığını alır,
Gül sunan bir elde, gülün kokusu kalır.
Vefalı kimseGözünü kapar, hata görmez vefalı olan,
İyi işleri ise, takdir eder her zaman.
Fakir kime denir?Fakir, zengin olsa da, mal hırsıyla yanandır,
Zengin, malsız olsa da, kanaatkâr olandır.
Rastgele atışSonunda olur pişman, düşünmeden konuşan,
Ateş edene benzer, bakıp almadan nişan.
Kalb kırmakHerkesle iyi geçin, öfkelenip sert çıkma!
Kalb Allahın evidir, Kâbetullahı yıkma!
Kendini tanıGöz gibi olma sakın, ötesini göremez,
Dünyaları görse de, kendisini göremez.
Ayıp araştırmakNefsine çok güvenme, akıl her şeye ermez,
Hep kusur araştıran, kendi aybını görmez.
Akıl akıldan üstündürBasılan kara toprak, çakıldan üstün imiş,
Bilene sor ki akıl akıldan üstün imiş.
Altın anahtarSanat sahibi olan, iş yapar, kalmaz naçar,
Çünkü altın anahtar, çelik kapıyı açar.
Akıllı düşmanEski hasır, elbette necis posttan iyidir,
Bil ki, akıllı düşman, ahmak dosttan iyidir.
Salihlerin yeriÇalışanın ziyneti, alnındaki teridir,
Nimetle dolu Cennet, salihlerin yeridir.
Mazlumun âhıZulmedip de âh alma, kulak olmalı seste!
Mazlumun âhı çıkar, hep aheste aheste.
Allah isterseEğer Allah isterse, her işi âsan eder,
Yaratır sebebini, bir anda ihsan eder.
Kurtuluş reçetesiBu önemli bir husus, bütün müminlere has,
Kurtuluş için şarttır: İlim, amel ve ihlâs.
Hiddet ve şiddetAkıllı sakin olur, hemen göstermez hiddet,
Gayet iyi bilir ki, öfkeden doğar şiddet.
Ak akçeİktisat et, parayı harcama bir ün için!
Demiş ki atalar, ak akçe kara gün için.
Düşmana güvenilmezDostunun dostluğuna, itimat etmiyorsun,
Düşmanın dostluğuna, nasıl güveniyorsun?
İş işten geçinceİhtiyacın var iken, dostlar hemen yok olur,
Araban devrilince, yol gösteren çok olur.
Akılsız başYapılan kötülükler, sorulur teker teker,
Akılsız baş suç işler, ayaklar ceza çeker.
Önce kendini kurtarCan kurtarma devridir, önce can, sonra canan,
Demişler kaptan olur, gemisini kurtaran.
DanışmakEvdeki hesap, çarşıya uymaz,
Danışan insan, pişmanlık duymaz.
Pişmanlık tevbedirTevbe, kesin söz verip, hep pişmanlık duymaktır,
Günahlardan sakınıp, Hak emrine uymaktır.
Farklı bakışMarifet ehli zatlar, firasetle bakarlar,
Kalbde olan kirleri, bir bakışta yıkarlar.
İyi örnekDikkatli ol, aldanma, her yüzüne gülene!
İyi örnek olasın, senden sonra gelene.
İyilik ve kötülükDostların düşman olur, hep kötülük edersen,
Düşmanların dost olur, hep iyilik edersen.
Gençlik uçtuGençlik denilen kitap, çoktan okunup bitti,
Ne yazık koca ömür, kuş gibi uçup gitti.
GülGonca gül ne yapardı, bülbülü olmasaydı,
Aşkı anlaşılmazdı, sararıp solmasaydı?
BülbülGarip bülbül ne yapar, gülüne de gitmese,
Aşkı anlaşılmazdı, gece gündüz ötmese.
Başa kakmakLaf alıp satma, onu buna takıcı olma!
Ettiğin iyiliği başa kakıcı olma!
Hasetten kurtuluşKimseye haset etme, niye onun var diye!
Her zaman öv, dua et, ayrıca ver hediye!
Kızgınlık ateşiÇok kızıp öfkelenmek, ateş gibi yandırır,
Hiddetin aşırısı, hep nefret uyandırır.
KanaatVarlıkta ve darlıkta, Allah’a şükretmektir,
Şikâyetçi olmayıp, mevcutla yetinmektir.
Gâfile söz nâfile sözMasal anlatıyor der, öğüt versen gâfile,
Hiçbirini işitmez, ne söylesen nâfile.
Adam adamdırAdam adamdır, olmasa da parası pulu,
Eşek de eşektir, olsa da atlastan çulu.
Yanlış işMaddî menfaat için yanlış işlere dalma!
Âhireti verip de, fâni dünyayı alma!
Yolcu yoluna gerekİnsan dünya hanında, garip yolcuya benzer,
Dün geldi, bugün kaldı, yarın yoluna gider.
Tevbe için tevbeMidemiz gayet dolu, ruhumuzsa çok açtır,
Yaptığımız her tevbe, bir tevbeye muhtaçtır.
Bozuk yol çokturÖmür çok kıymetlidir, boşuna etme heder!
Sayısız yol var ancak, biri Allah’a gider.
Sonsuz azapSonsuz azaba göre, her çile olur rahat,
Acı duyulmaz, sanki edilir istirahat.
Sinirlenmek
Sinirlenen kimseyi, şeytan kolay kandırır,
Öfkelenip bağıran, hep nefret uyandırır.
Akla uygun dinİslam’da selim akla, uymayan hüküm yoktur,
Akıl ermeyen şeyler ise belki pek çoktur.
Din akılla anlaşılmazDenirse ki, (Akılla, mümkün dini anlamak),
Bu olur, peygamberlik yoluna inanmamak.
Sevgi nedir?Sevgi tarif edilmez, gelmez kaleme dile,
Gül, demişler bülbüle, ağlamış feryat ile.
Sağlık içinBeden sağlığı için, az yiyip az içmeli,
Ruh sağlığı içinse, az günah işlemeli.
Çare sizsiniz
Hâlinizden bellidir, ne de çaresizsiniz,
Sebeplere yapışın, yine çare sizsiniz.
Ümit sizsinizKüfre şirke girdiniz, elbet ümitsizsiniz,
Hakk’a bağlanırsanız, artık ümit sizsiniz.
Çile sizsinizRahatınız yerinde, gayet çilesizsiniz,
Bozulursanız eğer, artık çile sizsiniz.
GüvensizsinizHep yalan söyledikçe, elbet güvensizsiniz,
Doğru konuşursanız, artık güven sizsiniz.
Gönülsüz işGönülsüzse bir kişi, işini başaramaz,
İmkân olsa da dağdan yolunu aşıramaz.
Rahata kavuşmakFazilette hiç kimse, Eshaba ulaşamaz,
Zorluğa katlanmayan, rahata kavuşamaz.
TemelsizsinizDinî altyapı yoksa, elbet temelsizsiniz,
İslam’ı öğrenince, artık temel sizsiniz.
ServetAhlakta fakirseniz, elbet servetsizsiniz,
Güzel ahlaklı olun, artık servet sizsiniz.
Yol kesicilerBid’ati yaymak için, çalışırlar dört koldan,
Bunlar yol kesicidir, çekilmezler hak yoldan.
Gözü aç olmakDünyalar onun olsa, cimrinin gözü açtır,
Yokluk içinde yaşar, o her zaman muhtaçtır.
Sitem ve matemKötü kimseyi övmek, iyilere sitemdir,
Zalimi alkışlamak, mazlumlara matemdir.
Hiddet ve nefretYenemeyen hiddeti, uyandırır nefreti,
Lüzumsuz boş şakalar, kaybettirir heybeti.
Alışmış kudurmuş gibidirHaramla yorulandan, akanlar kirli terdir,
Günahlara alışan, kudurmuştan beterdir.
Keklik avıHerkes aynı metotla, yola gelmez, tavlanmaz,
Davul zurna çalarak, tavşan, keklik avlanmaz.
Belaya hazır olKırılmadık taş olmaz, ava gelmez kuş olmaz,
Metanetle karşıla, başa gelmez iş olmaz.
Sırça köşkNe hatasız kul olur, ne de dikensiz gül,
Kırılsa tamir olmaz, sırça köşktür gönül.
Aman dileyeneVerimsiz toprağa tohum ekilmez,
Aman dileyene kılıç çekilmez.
FakirDünya malı fanidir, bir hayâl, bir yalandır,
Fakir, parasız değil, arzusu çok olandır.
Hakkını helal etÇok çetindir âhiret, sevab istersen şayet,
İyi kötü herkese, hakkın varsa helâl et!
Uzun emelHerkesin hâlini ameli tartar,
Emeli artanın elemi artar.
Ağlatan sözÂlemde nice göz var, sözden iyi anlatır,
Nice söz de vardır ki, kuru gözü ağlatır.
Zirveye çıkmakEvet zirvede ama, nasıl gelmiş oraya?
Bazısı dimdik çıkar, kimi de büzülerek.
Yılan ile şahin de, çıkar en yüksek dağa,
Biri hep sürünerek, diğeri süzülerek.
Sökerek hak almaKötülükten sakın, beddua alma!
İyilik etmekten hiç geri kalma!
(Hakkımı sökerek alırım) deme!
Mağdur olan sen ol, zulmeden olma!
Yiğitlik yapDostun başına bir iş gelirse,
Yiğit ol gizle, açıcı olma!
Bir hata eder, özür dilerse,
Kabul et, aftan kaçıcı olma!
Sırrı gizlemekRabbin ihsan eder, nimet verirse
İyilik etmekten kaçıcı olma
İnsanın başına bir iş gelirse
Sırrını herkese açıcı olma
İyilik etYa hayır konuş, ya sus, uzak dur kötülükten!
Ne derlerse desinler, vazgeçme iyilikten!
Site Kurucusu
0Awesome Comments!