Yaş Antlaşması
1787-1791 harbi sonunda 10 Ocak 1792 târihinde imzâlanan Osmanlı-Rus Antlaşması.
Osmanlı Devletinin Kırım'ı kurtarmak gâyesiyle 19 Ağustos 1787'de Rusya'ya açtığı savaş Avusturya'nın da savaşa dâhil olmasıyla aleyhte gelişti. Özi, Kili,İsmail, Anapa ve Soğucak gibi kaleler Rusların eline geçti. Neticede İngiltere Prusya ve İspanya'nın arabuluculuğuyla 18 Ağustos 1791 târihinde Osmanlı Devleti ile Rusya arasında sekiz aylık bir süre için Kalas Mütârekesi imzâlandı. Arkasından Kasım 1791'de Yaş kasabasında barış görüşmelerine başlandı. Yaklaşık iki buçuk ay süren uzun ve çetin müzâkerelerden sonra 10 Ocak 1792 târihinde Osmanlı Devletiyle Rusya arasında Yaş Barış Antlaşması imzâlandı. Tamâmı on üç madde olan bu antlaşmaya göre:
1. 1774 Kaynarca, 1779 Aynalıkavak, 1783 Ticaret ve 1784'te Kırım ile Taman'ın ilhakıyla Koban Nehrinin hudut tâyini hakkındaki antlaşmalar yine eskisi gibi kalıyordu.
2. Turla (Dinyester) Nehri hudut kesilerek, bunun sol tarafındaki arâzi, yâni Aksu ile Turla arasındaki Özi Kırı, Özi KalesiRuslara terk edildi. Sağ tarafındaki memleketler yâni Bender, Akkerman, Kili, İsmail ve diğer tarafta Rusların işgâlindeki kale ve şehirler Osmanlılara iâde ediliyordu.
3. Boğdan Voyvodalığının borçları ve geride kalan vergileri iptal edilecek ve antlaşmadan sonraki iki yıl her türlü vergiden muaf tutulacaktı. Af îlân edilip, isteyenler yine memleketlerine dönebileceklerdi.
4. Tiflis Hanlığına Çıldır vâlileri veya beyleri tarafından taarruz olunmayacaktı.
5. Kuzey Afrika'daki Garb Ocakları, Rus ticâret gemilerine taarruzda bulunurlarsa zarar tazmin edilecekti.
Böylece Yaş Antlaşmasının da imzâlanmasıyla, 1787 yılında Osmanlı Devletiyle Rusya arasında başlayan, sonra da Avusturya'nın katılmasıyla genişleyen savaş fiilen ve resmen sona ermiş oldu.[1]
Kaynaklar
[1] rehber.ihya.org/yenirehber/yas-antlasmasi.html
1787-1791 harbi sonunda 10 Ocak 1792 târihinde imzâlanan Osmanlı-Rus Antlaşması.
Osmanlı Devletinin Kırım'ı kurtarmak gâyesiyle 19 Ağustos 1787'de Rusya'ya açtığı savaş Avusturya'nın da savaşa dâhil olmasıyla aleyhte gelişti. Özi, Kili,İsmail, Anapa ve Soğucak gibi kaleler Rusların eline geçti. Neticede İngiltere Prusya ve İspanya'nın arabuluculuğuyla 18 Ağustos 1791 târihinde Osmanlı Devleti ile Rusya arasında sekiz aylık bir süre için Kalas Mütârekesi imzâlandı. Arkasından Kasım 1791'de Yaş kasabasında barış görüşmelerine başlandı. Yaklaşık iki buçuk ay süren uzun ve çetin müzâkerelerden sonra 10 Ocak 1792 târihinde Osmanlı Devletiyle Rusya arasında Yaş Barış Antlaşması imzâlandı. Tamâmı on üç madde olan bu antlaşmaya göre:
1. 1774 Kaynarca, 1779 Aynalıkavak, 1783 Ticaret ve 1784'te Kırım ile Taman'ın ilhakıyla Koban Nehrinin hudut tâyini hakkındaki antlaşmalar yine eskisi gibi kalıyordu.
2. Turla (Dinyester) Nehri hudut kesilerek, bunun sol tarafındaki arâzi, yâni Aksu ile Turla arasındaki Özi Kırı, Özi KalesiRuslara terk edildi. Sağ tarafındaki memleketler yâni Bender, Akkerman, Kili, İsmail ve diğer tarafta Rusların işgâlindeki kale ve şehirler Osmanlılara iâde ediliyordu.
3. Boğdan Voyvodalığının borçları ve geride kalan vergileri iptal edilecek ve antlaşmadan sonraki iki yıl her türlü vergiden muaf tutulacaktı. Af îlân edilip, isteyenler yine memleketlerine dönebileceklerdi.
4. Tiflis Hanlığına Çıldır vâlileri veya beyleri tarafından taarruz olunmayacaktı.
5. Kuzey Afrika'daki Garb Ocakları, Rus ticâret gemilerine taarruzda bulunurlarsa zarar tazmin edilecekti.
Böylece Yaş Antlaşmasının da imzâlanmasıyla, 1787 yılında Osmanlı Devletiyle Rusya arasında başlayan, sonra da Avusturya'nın katılmasıyla genişleyen savaş fiilen ve resmen sona ermiş oldu.[1]
Kaynaklar
[1] rehber.ihya.org/yenirehber/yas-antlasmasi.html
Site Kurucusu
0Awesome Comments!