Dünya Dinleri ve İksir



Dünya Dinleri ve İksir

Şamanizm'in yerine yavaş yavaş daha organize dinler geçerken, zihinsel farklılaşım yaratan druglar şeklinde iksirlerin ritüel kullanımı giderek rûhbân sınıfın tekeliyle sınırlandı. Zamanla tamamen terk edildi veya ruhban sınıfın kontrolü altında ve etkisiz maddelerin kullanıldığı sembolik ritüeller yerini aldı. Bu durum, hem Hint ibadette ravent suyu ve diğer sıvıların somanın yerine aldığı Vedik sonrası döneminde, hem de Haoma'nın içimi Zerdüşt tarafından vazgeçirildiği İran'ın erken Zerdüşt döneminde yaşanmıştı. Bireysel vecit özelliklerine dayanan Şamanların transları, hiyerarşi ve muhafazakârlık üzerinde kurulu dinî teşkilâtlara ters düşmektedir. Eleusis Misterlerde kukeon'i içme ritüeli teşkilatlı dinlerin bireysel vecit deneyimleri nasıl bir takdis edilmiş bir rahip tarafından toplumsal bir olaya dönüştürüldüğü konusunda bir örnek oluşturmaktadır.

Diğer bir örnek de Hıristiyanlıkta Komünyon (Rabbin Sofrası, Ekmek & Şarap) âyinidir. Bir iksir kavramında ölümsüzlük vaadi, bu ritüelin esasını oluşturur. Yuhanna İncili'ne göre (Yuhanna 6:51) ekmek ve şarap, tam anlamıyla "İsa'nın bedeni ve kanı"dır ve onu sindiren kişiye sonsuz yaşam verir. Antakyalı İgnatius (ö. M.S. 113), ekmeği ebediyet ilacı ve ölüme karşı çare olarak tanımladı. Ancak Hıristiyan teologlar, Komünyon doktrininde İsa'nın gerçek varlığında saklı tanrılaşma ve ahlâkî terbiye gerekmeden imanın hidayet için yeterli olduğu Antinomyanizm fikirlerinin tehlikelerinin farkındaydı ve sürekli olarak bu iki konuda uyarılarda bulunuyorlardı. Aziz Pavlus'un (st.Pavlos, Soul) erken Hıristiyanlar tarafından kutlanan Aşk Ziyafeti Agape'yi kınaması (bakınız 1 Korintliler 10-11), coşkunun Heteredoks inançlara yol açabileceği korkusunu yansımaktadır. Kilise güç kazandıkça, eski Şamanik uygulamaları devam eden bireyler, "din sapkınları" olarak afişlendiler ve kıyıma uğradılar. Cadıların, majisyenlerin ve simyagerlerin kaderi buydu.